OBRAZOVANJE GLUVIH I NAGLUVIH OSOBA KROZ ISTORIJU
Pregledni naučni rad
Apstrakt
Pitanje kvalitetnog obrazovanja za svu decu pokretalo je brojne teorijske i praktične rasprave mnogih učenih ljudi, promene zakona i reforme obrazovnog sistema u celini. Posebna pažnja je usmeravana na obrazovanje i vaspitanje dece sa smetnjama u razvoju, samim tim i gluve i nagluve dece. Stvaranje uslova za jednako i kvalitetno obrazovanje dece sa smetnjama u razvoju predstavlja obavezu svakog razvijenog društva. Predmet ovog rada je istorijat obrazovanja gluvih, od pojedinačnog podučavanja, osnivanja prvih privatnih škola, do otvaranja državnih škola i uvođenja inkluzivnog obrazovanja. Ukazano je na specifičnost nastavnih metoda koje su u njima korištene, kroz analizu i prikaz obrazovanja gluvih kroz istoriju, uslove i različite društvene kontekste. Pitanja pristupačnosti i uključivanja u redovno obrazovanje su centralna u diskusijama od najstarijih vremena, sve do danas. U radu je korištena deskriptivna metoda, koja je zasnovana na analizi i sintezi literature stručnjaka iz oblasti obrazovanja gluvih i nagluvih.
Reference
Ferreri G. (1906). The deaf in antiquity. Am Ann Deaf, 51(5): 460-73.
Fresquet Febrer J. (2016). Faustino Barberá Martí (1850-1924): Médico y publicista valenciano. Valencia: Universitat de Valencia.
Hawkins L, Galloway S. (2011). The beginnings of deaf education. The Endeavor, 1:35-51.
Hedberg U, Lane H. (2020). Elements of French Deaf Heritage. Washington: Gallaudet university press.
Janković M. (2016). Veljko Ramadanović: biografija filantropa nacionalnog, i prosvetnog radnika (doktorska disertacija). Beograd: Miodrag Janković.
Kovačević J, Radovanović V. (2021). Komunikacija gluvih zasnovana na oralnoj metodi. Baština, 31(54): 395-409.
Kovačević J. (1998). Surdopedagoška evaluacija individualnog i frontalnog oblika nastavnog rada u školovanju gluve dece (doktorska disertacija). Beograd: Defektološki faklultet.
Kovačević T, Isaković Lj, Arsić R. (2019). Bilingvalni pristup u obrazovanju gluve i nagluve dece. Zbornik radova Filozofskog fakulteta, 49(4): 107-24.
Laes C. (2011). Silent witnesses: Deaf-mutes in Graeco-Roman antiquity. Classical World, 104(4): 451-73.
Lane H, Philip F. (1984). The deaf experience: Classics in language and education. Cambridge: Harvard university press.
Lang H. (2003). Perspectives on the history of deaf education. Oxford handbook of deaf studies, language, and education. New York: Oxford university press.
McKay-Cody M, Davis J. (2010). Signed language of America Indian communities: considerations for interpreting work and research. Washington: Gallaudet university press.
Moores D, Miller M. (2020). Deaf People Around the World: Educational and Social Perspectives. Washington: Gallaudet university press.
Obradović V. (2011). Specifičnosti školovanja gluve i nagluve dece i omladine u Srbiji do donošenja zakona o specijalnim školama. Beogradska defektološka škola, 17(3): 395-414.
Radić Šestić M, Dimić N, Šešum M. (2012). Počeci obrazovanja gluvih osoba: Renesansna Evropa (XIV-XVI vek). Specijalna edukacija i rehabilitacija, 11(1): 147-65.
Savić Lj, Ivanović P. (1994). Surdopedagogija. Beograd: Defektološki fakultet.
Savić Lj, Maslić F. (1974). Pregled opšte istorije surdopedagogije I knjiga: Evropa. Beograd: Savez društava defektologa Jugoslavije.
Savić Lj. (1970). Gluvi u Vojvodini. Novi Sad: Pokrajinski odbor Saveza gluvih Vojvodine.
Savić Lj. (1973). Društveno-istorijska uslovljenost staranja za gluvoneme u razvoju društva. Defektologija, 9: 41-9.
Savić Lj. (1991). Istorija surdopedagogije Srbije. Beograd: Savez gluvih i nagluvih Srbije.
Sovak M. (1979). Specijalna pedagogika. Beograd: Savez defektologa SR Srbije.
Tabular Statement of American schools for the deaf. Am Ann Deaf. (1930). 75(1): 10-33.
Van Cleve J, Crouch B. (1989). A Place of their own. Washington: Gallaudet university press.
Van Cleve J.V. (1987). Gallaudet encyclopedia of deaf people and deafness. New York: McGraw-Hill.
Wollock J. (2012). Psychological theory of John Bulwer, Encyclopedia of the History of Psychological Theories, 194: 839-56.
Zimmerman H, Horejes T. (2020). Origins of deaf education: From alphabets to America. Preparing to teach committing to learn: An introduction to educating children who are deaf/hard of hearing (2017-2020). Utah: National center for hearing assessment and management Utah state university.
