Uticaj digitalne pismenosti na razvoj visokog obrazovanja
Pregledni naučni rad
Ključne reči:
Ključne reči: visoko obrazovanje, studenti, digitalna pismenost
Apstrakt
Digitalna pismenost u visokom obrazovanju igra ključnu ulogu u pripremi studenata i nastavnika za uspešno suočavanje sa savremenim zahtevima u profesionalnom svetu i društvu. Sposobnost da se efikasno uči u digitalnom okruženju podrazumeva širi spektar veština i pismenosti od same tehničke osposobljenosti. Cilj rada je usmeren ka pokušajima da se digitalnoj pismenosti pruži više prostora na svim poljima u sistemu visokog obrazovanja, kako bi u skorijoj budućnosti naši fakulteti bili predstavljeni kao primeri dobre prakse. U radu smo se oslonili na ključne aspekte digitalne pismenosti, na osnovu kojih smo se postepeno upoznavali sa mnogobrojnim segmentima ovog pedagoškog fenomena. Otvorili smo etičko pitanje korišćenja određenih digitalnih sistema, kao i pitanje profesionalnog usavršavanja nastavnog kadra. Na primerima dobre prakse predstavili smo multifunkcionalnost društvenih mreža i najkvalitetnijih digitalnih komunikacijskih kanala. Istakli smo potrebu za integrisanjem digitalne pismenosti u kurikulum, te suočavanje obrazovnih sistema sa hitnom potrebom da se obezbede novi programi obrazovanja za razumevanje digitalnih tehnologija kao osnove za celoživotno učenje. Osvrnuli smo se i na mogućnost građenja profesionalnog digitalnog identiteta posredstvom onlajn obrazovnih platformi.
Reference
Arafah, B., & Hasyim, M. (2022). Social Media as a Gateway to Information: Digital Literacy on Current Issues in Social Media. Webology, 19(1), 2491-2503.
Ayob, M. A., Hadi, N. A., Pahroraji, M. E. H. M., Ismail, B., & Saaid, M. N. F. (2022). Promoting 'Discord' as a Platform for Learning Engagement during COVID-19 Pandemic. Asian Journal of University Education, 18(3), 663-673.
Belčić, S., Mrak, M., Mrak, B., Mrak, B., i Mavrinac, M. (2023). Samoprocena digitalne pismenosti studenata medicine u Rijeci pre i tokom pandemije COVID-19. Medicina Fluminensis, 59(1), 57-63.
Bok, D. (2005). Univerzitet na tržištu. Beograd: Clio.
Bosanac, M. (2021). Pedagoške implikacije digitalizacije visokoškolskog obrazovanja. U: S. Marinković (Ur.). Nauka, nastava, učenja u izmenjenom društvenom kontekstu (str.31-42). Užice: Pedagoški fakultet.
Budić, S., Gajić, O., i Andevski, M. (2011). Elektronsko učenje kao integralni deo visokoškolskog obrazovanja. U: O. Gajić (Ur.). Kvalitet obrazovnog sistema Srbije u evropskoj perspektivi (str. 261-269). Novi Sad: Filozofski fakultet Univerziteta u Novom Sadu.
Chan, T. T. W., Lam, A. H. C., & Chiu, D. K. (2020). From Facebook to Instagram: Exploring user engagement in an academic library. The Journal of Academic Librarianship, 46(6), 102229.
Chapleo, C. (2011). Exploring rationales for branding a university: Should we be seeking to measure branding in UK universities? Journal of Brand Management, 18(6), 411-422.
Craig, C., & Kay, R. (2022). Examining the Discord Application in Higher Education: A Systematic Review of the Literature. Journal of Digital Life and Learning, 2(2), 52-66.
DeAndrea, D. C., Ellison, N. B., LaRose, R., Steinfield, C., & Fiore, A. (2012). Serious social media: On the use of social media for improving students' adjustment to college. The Internet and higher education, 15(1), 15-23.
Denchev, S., i Pavlova, I. (2009). Role of digital libraries in the university information environment. Annual of Informatics Section, 2, 56-60.
European Commission / EACEA / Eurydice (2019). Digitalno obrazovanje u školama u Evropi. Izeštaj Eurydice mreže. Luksemburg: Kancelarija za publikacije Evropske unije.
Goulao, M., & Fombona, J. (2012). Digital Literacy and adults learner’s perception: The case of a second chance to University, Procedia-Social and Behavioral Sciences, 46, 350-355.
Johnson, D. G. (2002). Computer ethics: analyzing information technology. New Jersey: Pearson Education.
Johnston, N. (2020). The shift towards digital literacy in Australian university libraries: Developing a digital literacy framework. Journal of the Australian Library and Information Association, 69(1), 93-101.
Karijer, Ž. K. i Eko, U. (2011). Ne nadajte se da ćete se rešiti knjiga. Čačak-Beogra: B. Kukić – Gradac K.
Kenzig, J. M. (2015). Lost in Translation: Adapting a Face-to-Face Course into an Online Learning Experience. Health Promotion Practice, 16(5), 625-628.
Kuzmanović, D. R. (2017). Empirijska provera konstrukta digitalne pismenosti i analiza prediktora postignuća (doktorska disertacija). Beograd: Filozofski fakultet Univerziteta u Beogradu.
Leu, D. J. (2006). New literacies, reading research, and the challenges of change: A deictic perspective. In J.V. Hoffman (Eds.), 55th yearbook of the National Reading Conference (pp. 1-20). Oak Creek, WI: National Reading Conference.
Lund, B. D., & Wang, T. (2023). Chatting about ChatGPT: how may AI and GPT impact academia and libraries?. Library Hi Tech News, 40(3), 26-29.
Maričić, M. (2021). Pretpostavke efikasne onlajn nastave u visokom obrazovanju. U: S. Marinković (Ur.). Nauka, nastava, učenja u izmenjenom društvenom kontekstu (str.17-30). Užice: Pedagoški fakultet.
Marković, S., i Vilotijević, A. (2021). Kompleksno vrednovanje studenata u digitalnom okruženju. U: S. Marinković (Ur.). Nauka, nastava, učenja u izmenjenom društvenom kontekstu (str.95-110). Užice: Pedagoški fakultet.
Martin, J. (2013). Refreshing information literacy: Learning from recent British information literacy models. Communications in Information Literacy, 7(2), 6.
Miljković, J., i Grozdić, V. (2021). Društvene mreže kao deo digitalnog marketinga visokoškolskih institucija. U: Vaspitanje i obrazovanje u digitalnom okruženju, susreti pedagoga nacionalni naučni skup, 15. maj 2021 (str. 227-231). Beograd: Filozofski fakultet Univerziteta u Beogradu, Institut za pedagogiju i andragogiju; Pedagoško društvo Srbije.
Miljković, J. i Kovačević, J. (2011). Elementi marketing miksa kao činioci izbora visokoobrazovne institucije. Andragoške studije, 1, 135–156.
Moyle, K. (2010). Building Innovation: Learning with technologies. Australia, Victoria: Australian Council for Educational Research.
Nisha, F., & Senthil, V. (2015). MOOCs: Changing trend towards open distance learning with special reference to India. DESIDOC Journal of Library & Information Technology, 35(2), 82-89.
Ranđelović, M. B. (2018). Digitalni dijalog kao reinženjering u sistemu hibridnog učenja (doktorska disertacija). Kragujevac: Fakultet tehničkih nauka u Čačku, Univerzitet u Kragujevcu.
Salomon, D. (2013). Moving on from Facebook: Using Instagram to connect with undergraduates and engage in teaching and learning. College & Research Libraries News, 74(8), 408-412.
Saichaie, K., & Morphew, C. C. (2014). What college and university websites reveal about the purposes of higher education. The Journal of Higher Education, 85(4), 499-530.
Schneider, M., & Preckel, F. (2017). Variables associated with achievement in higher education: A systematic review of meta-analyses. Psychological Bulletin, 143(6), 565.
Squire, K. D. (2022). From virtual to participatory learning with technology during COVID-19. E-Learning and Digital Media, 19(1), 55-77.
Shopova, T. (2014). Digital literacy of students and its improvement at the university. Journal on Efficiency and Responsibility in Education and Science, 7(2), 26-32.
Špirance, S., i Banek, Z. (2008). Informacijska pismenost: Teorijski okvir polazišta. Zagreb: Zavod za informacijske studije odseka za ifnormacijske znanosti Filozofskog fakulteta Univerziteta u Zagrebu.
Zovko, A., i Celizić, M. (2020). Informacijska i digitalna pismenost u celoživotnom učenju – dostupnost osobama starije i zrelije životne dobi. Suvremena pitanja, 15(30), 34-53.
Ayob, M. A., Hadi, N. A., Pahroraji, M. E. H. M., Ismail, B., & Saaid, M. N. F. (2022). Promoting 'Discord' as a Platform for Learning Engagement during COVID-19 Pandemic. Asian Journal of University Education, 18(3), 663-673.
Belčić, S., Mrak, M., Mrak, B., Mrak, B., i Mavrinac, M. (2023). Samoprocena digitalne pismenosti studenata medicine u Rijeci pre i tokom pandemije COVID-19. Medicina Fluminensis, 59(1), 57-63.
Bok, D. (2005). Univerzitet na tržištu. Beograd: Clio.
Bosanac, M. (2021). Pedagoške implikacije digitalizacije visokoškolskog obrazovanja. U: S. Marinković (Ur.). Nauka, nastava, učenja u izmenjenom društvenom kontekstu (str.31-42). Užice: Pedagoški fakultet.
Budić, S., Gajić, O., i Andevski, M. (2011). Elektronsko učenje kao integralni deo visokoškolskog obrazovanja. U: O. Gajić (Ur.). Kvalitet obrazovnog sistema Srbije u evropskoj perspektivi (str. 261-269). Novi Sad: Filozofski fakultet Univerziteta u Novom Sadu.
Chan, T. T. W., Lam, A. H. C., & Chiu, D. K. (2020). From Facebook to Instagram: Exploring user engagement in an academic library. The Journal of Academic Librarianship, 46(6), 102229.
Chapleo, C. (2011). Exploring rationales for branding a university: Should we be seeking to measure branding in UK universities? Journal of Brand Management, 18(6), 411-422.
Craig, C., & Kay, R. (2022). Examining the Discord Application in Higher Education: A Systematic Review of the Literature. Journal of Digital Life and Learning, 2(2), 52-66.
DeAndrea, D. C., Ellison, N. B., LaRose, R., Steinfield, C., & Fiore, A. (2012). Serious social media: On the use of social media for improving students' adjustment to college. The Internet and higher education, 15(1), 15-23.
Denchev, S., i Pavlova, I. (2009). Role of digital libraries in the university information environment. Annual of Informatics Section, 2, 56-60.
European Commission / EACEA / Eurydice (2019). Digitalno obrazovanje u školama u Evropi. Izeštaj Eurydice mreže. Luksemburg: Kancelarija za publikacije Evropske unije.
Goulao, M., & Fombona, J. (2012). Digital Literacy and adults learner’s perception: The case of a second chance to University, Procedia-Social and Behavioral Sciences, 46, 350-355.
Johnson, D. G. (2002). Computer ethics: analyzing information technology. New Jersey: Pearson Education.
Johnston, N. (2020). The shift towards digital literacy in Australian university libraries: Developing a digital literacy framework. Journal of the Australian Library and Information Association, 69(1), 93-101.
Karijer, Ž. K. i Eko, U. (2011). Ne nadajte se da ćete se rešiti knjiga. Čačak-Beogra: B. Kukić – Gradac K.
Kenzig, J. M. (2015). Lost in Translation: Adapting a Face-to-Face Course into an Online Learning Experience. Health Promotion Practice, 16(5), 625-628.
Kuzmanović, D. R. (2017). Empirijska provera konstrukta digitalne pismenosti i analiza prediktora postignuća (doktorska disertacija). Beograd: Filozofski fakultet Univerziteta u Beogradu.
Leu, D. J. (2006). New literacies, reading research, and the challenges of change: A deictic perspective. In J.V. Hoffman (Eds.), 55th yearbook of the National Reading Conference (pp. 1-20). Oak Creek, WI: National Reading Conference.
Lund, B. D., & Wang, T. (2023). Chatting about ChatGPT: how may AI and GPT impact academia and libraries?. Library Hi Tech News, 40(3), 26-29.
Maričić, M. (2021). Pretpostavke efikasne onlajn nastave u visokom obrazovanju. U: S. Marinković (Ur.). Nauka, nastava, učenja u izmenjenom društvenom kontekstu (str.17-30). Užice: Pedagoški fakultet.
Marković, S., i Vilotijević, A. (2021). Kompleksno vrednovanje studenata u digitalnom okruženju. U: S. Marinković (Ur.). Nauka, nastava, učenja u izmenjenom društvenom kontekstu (str.95-110). Užice: Pedagoški fakultet.
Martin, J. (2013). Refreshing information literacy: Learning from recent British information literacy models. Communications in Information Literacy, 7(2), 6.
Miljković, J., i Grozdić, V. (2021). Društvene mreže kao deo digitalnog marketinga visokoškolskih institucija. U: Vaspitanje i obrazovanje u digitalnom okruženju, susreti pedagoga nacionalni naučni skup, 15. maj 2021 (str. 227-231). Beograd: Filozofski fakultet Univerziteta u Beogradu, Institut za pedagogiju i andragogiju; Pedagoško društvo Srbije.
Miljković, J. i Kovačević, J. (2011). Elementi marketing miksa kao činioci izbora visokoobrazovne institucije. Andragoške studije, 1, 135–156.
Moyle, K. (2010). Building Innovation: Learning with technologies. Australia, Victoria: Australian Council for Educational Research.
Nisha, F., & Senthil, V. (2015). MOOCs: Changing trend towards open distance learning with special reference to India. DESIDOC Journal of Library & Information Technology, 35(2), 82-89.
Ranđelović, M. B. (2018). Digitalni dijalog kao reinženjering u sistemu hibridnog učenja (doktorska disertacija). Kragujevac: Fakultet tehničkih nauka u Čačku, Univerzitet u Kragujevcu.
Salomon, D. (2013). Moving on from Facebook: Using Instagram to connect with undergraduates and engage in teaching and learning. College & Research Libraries News, 74(8), 408-412.
Saichaie, K., & Morphew, C. C. (2014). What college and university websites reveal about the purposes of higher education. The Journal of Higher Education, 85(4), 499-530.
Schneider, M., & Preckel, F. (2017). Variables associated with achievement in higher education: A systematic review of meta-analyses. Psychological Bulletin, 143(6), 565.
Squire, K. D. (2022). From virtual to participatory learning with technology during COVID-19. E-Learning and Digital Media, 19(1), 55-77.
Shopova, T. (2014). Digital literacy of students and its improvement at the university. Journal on Efficiency and Responsibility in Education and Science, 7(2), 26-32.
Špirance, S., i Banek, Z. (2008). Informacijska pismenost: Teorijski okvir polazišta. Zagreb: Zavod za informacijske studije odseka za ifnormacijske znanosti Filozofskog fakulteta Univerziteta u Zagrebu.
Zovko, A., i Celizić, M. (2020). Informacijska i digitalna pismenost u celoživotnom učenju – dostupnost osobama starije i zrelije životne dobi. Suvremena pitanja, 15(30), 34-53.
Objavljeno
24. 01. 2024.
Broj časopisa
Sekcija
ČLANCI
